1. Giới thiệu chung
Bạc Liêu vùng đất của sự giàu sang, được biết đến với tên tuổi của Công tử Bạc Liêu đã quen “đốt tiền như giấy tỏ ra mình giàu” hay bài ca Vọng Cổ Hoài Lang với lời mở đầu đầy da diết, đi vào lòng người: “Từ là từ phú tướng, bão kiếm sắc phong lên đàn” đã khắc sâu vào tâm trí của những ai yêu nhạc. Đã bao lần đắn đo du lịch Miền Tây nhất định phải ghé thăm Bạc Liêu nhưng rồi lại lỡ hẹn với chính bản thân và lỡ hẹn với những người dân miền Tây dân dã, nồng hậu.
Tỉnh Bạc Liêu được thành lập ngày 20 tháng 12 năm 1899, chính thức đi vào hoạt động ngày 1 tháng 1 năm 1900. Tháng 2 năm 1976 tỉnh bị giải thể và sáp nhập vào tỉnh Minh Hải. ngày 1 tháng 1 năm 1997 tỉnh Bạc liêu được tái lập và chính thức đi vào hoạt động cho đến nay. Như vậy vùng đất Bạc Liêu đã được hình thành trên 200 năm.
Tên gọi Bạc Liêu được đọc theo tiếng Trung là Pô Léo, có nghĩa là xóm nghèo làm nghề hạc bạc tức là nghề chài lưới, đi biển, đánh cá. Pô phát âm theo tiếng Hán Việt là Bạc và Léo phát âm là Liêu.
2. Dân số
Theo thống kê tỉnh Bạc Liêu có trên 150.000 người, dân số của tỉnh chủ yếu là dân tộc Kinh, Khmer, Hoa. Các dân tộc sinh sống trong tỉnh một cách đoàn kết và tương trợ lẫn nhau.
3. Đơn vị hành chính
Hiện nay tỉnh Bạc Liêu có 1 thành phố Bạc Liêu, 1 thị xã Giá Rai, 5 huyện là: Hồng Dân, Phước Long, Vĩnh Lợi, Đông Hải, Hòa Bình. Toàn tỉnh có 64 đơn vị hành chính cấp xã, 5 thị trấn và 10 phường, 49 xã.
4. Vị trí địa lý
Tỉnh Bạc Liêu nằm trên bán đả Cà Mau, thuộc đồng bằng sông Cửu Long thuộc miền Nam Việt Nam. Diện tích tự nhiên của tỉnh là 2.570km2, phía Bắc của tỉnh giáp Hậu Giang và Kiên Giang, phía đông và đông bắc giáp tỉnh Sóc Trăng, phía tây và tây nam giáp tỉnh Cà Mau, phí đông và đông nam giáp biển Đông.
Tỉnh có đường bờ biển dài 56km nới với các cảng biển quang trọng như Gành Hào, Nhà Mát, Cái Cùng. Có vùng biển rộng hơn 20.000km2 đây là vùng biển giàu tiềm năng có nguồn lợi hải sản rất đa dạng và phong phú.
Bạc Liêu nằm ở vị trí trung chuyển trên tuyến đường quốc lộ 1A, đây là tuyến giao thông huyết mạch của cả nước. Tỉnh cách thành phố Cần Thơ 110km, cách thành phố Hồ Chí Minh khoảng 280km về phía Bắc. Đây là điều kiện thuận lợi cho tỉnh giao lưu và phát triển kinh tế xã hội một cách toàn diện nhất.
5. Đặc điểm địa hình
Bạc Liêu có địa hình tương đối bằng phẳng, chủ yếu nằm ở độ cao trên dưới 1,2 m so với mặt biển, còn lại là những giồng cát và một số khu vực trũng ngập nước quanh năm. Địa hình có xu hướng dốc từ bờ biển vào nội đồng, từ Đông Bắc xuống Tây Nam. Trên địa bàn tỉnh có nhiều kênh rạch lớn như kênh Quản Lộ – Phụng Hiệp, kênh Cạnh Đền, kênh Phó Sinh, kênh Giá Rai.
6. Khí hậu
Bạc Liêu nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có 2 mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Lượng mưa trung bình hàng năm 2.000 – 2.300 mm. Nhiệt độ trung bình 260C, cao nhất 31,50C, thấp nhất 22,50C. Số giờ nắng trong năm 2.500 – 2.600 giờ. Độ ẩm trung bình mùa khô 80%, mùa mưa 85%. Vùng này ít chịu ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới; không chịu ảnh hưởng trực tiếp của lũ lụt trong hệ thống sông Cửu Long, nhưng lại chịu tác động mạnh của thủy triều biển Đông và một phần chế độ nhật triều biển Tây.
7. Tài nguyên thiên nhiên
TÀI NGUYÊN ĐẤT
Đất đai của tỉnh được chia thành nhiều nhóm: nhóm đất mặn chiếm 32,6%, nhóm đất phèn chiếm 59,9%, nhóm đất cát chiếm 0,18%, bãi bồi và đất khác chiếm 4,4%, sông rạch chiếm 2,9% quỹ đất. Tổng diện tích đất tự nhiên của tỉnh là 258.247 ha. Trong đó, đất nông nghiệp có 98.309 ha; đất nuôi trồng thuỷ sản và đất muối có 120.714 ha; đất lâm nghiệp 4.832 ha; đất chuyên dùng 11.323 ha; đất ở 4.176 ha, còn lại là đất chưa sử dụng.
Đất có khả năng trồng lúa, màu và cây công nghiệp hàng năm, cây lâu năm là 98.295 ha, chiếm 38,1% tổng diện tích đất; đất có khả năng trồng rừng, nuôi tôm, làm muối 125.546 ha, chiếm 48,62%. Phần lớn đất đai của Bạc Liêu là đất phù sa bồi đắp lâu năm và ổn định, thích hợp với việc phát triển nền nông nghiệp toàn diện.
TÀI NGUYÊN RỪNG
Diện tích rừng chiếm 1,87% diện tích đất tự nhiên, trong đó chủ yếu là rừng phòng hộ (4.657 ha). Rừng Bạc Liêu là rừng ngập mặn, úng phèn có năng suất sinh học cao, có giá trị lớn về phòng hộ và môi trường. Tập đoàn cây gồm chủ yếu là cây tràm, cây đước.
TÀI NGUYÊN BIỂN
Bờ biển dài 56km2, diện tích vùng biển 4 vạn km2. Động vật biển bao gồm 661 loài cá, 319 giống thuộc 138 họ, trong đó nhiều loài có trữ lượng và giá trị cao như tôm, cá hồng, cá gộc, cá sao, cá thu, cá chim, cá đường… Tôm biển có 33 loài khác nhau, có thể đánh bắt hơn 10.000 tấn/năm. Trữ lượng cá đáy và cá nổi hơn 100.000 tấn/năm, có thể trở thành nơi xuất nhập khẩu trực tiếp.
8. Tiềm năng kinh tế
TIỀM NĂNG DU LỊCH
Thế mạnh du lịch của Bạc Liêu là du lịch sinh thái, du lịch biển với những cảnh quan thiên nhiên độc đáo như vườn chim, vườn nhãn… đồng thời với những di tích lịch sử – văn hoá như: tháp cổ Vĩnh Hưng, Nọc Nạng, đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà lưu niệm cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu, hệ thống đình, chùa… Sự hấp dẫn của du lịch Bạc Liêu còn ở những nét độc đáo trong ẩm thực, trang phục, lễ hội 03 dân tộc Kinh, Hoa, Khơme.
NHỮNG LỢI THẾ KINH TẾ
Với những lợi thế về thiên nhiên, Bạc Liêu có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển, bao gồm: đánh bắt hải sản, nuôi trồng thuỷ sản, công nghiệp chế biến, dịch vụ tổng hợp, du lịch và giao thông, có ý nghĩa quan trọng tác động vào sự nghiệp phát triển kinh tế của tỉnh.
Tỉnh Bạc Liêu đã có những chính sách đầu tư tín dụng ưu đãi góp phần nâng dần phương tiện khai thác biển với công suất lớn để thực hiện việc đánh bắt xa bờ, mở rộng diện tích nuôi tôm công nghiệp, bán công nghiệp, nâng cấp và xây dựng mới các nhà máy chế biến thuỷ sản với những thiết bị và công nghệ tiên tiến theo hướng xuất khẩu và có sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Bên cạnh đó, tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cho nghề biển mà trước mắt là hoàn chỉnh việc xây dựng cảng cá Gành Hào, một cảng cá có vị trí thuận lợi không chỉ đối với nghề biển Bạc Liêu mà còn đối với cả nước.