Tại toạ đàm “Cập nhật xu thế thương mại và công nghệ số toàn cầu”, IMQ cùng với các doanh nghiệp, chuyên gia hàng đầu từ Việt Nam, Hoa Kỳ và Úc đã gặp gỡ, thảo luận về những thay đổi lớn trong chính sách thuế quan của Mỹ, và nhấn mạnh chuyển đổi số là chìa khóa để doanh nghiệp Việt Nam vững vàng nắm bắt cơ hội.
Tổng giám đốc IMQ Group – ông Nguyễn Quốc Minh tham gia thảo luận tại toạ đàm
Được biết, đây là chương trình do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp cùng Viện Sáng kiến Việt Nam (IVI) và Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ – ASAAN (USABC) tổ chức vào ngày 3/6 vừa qua tại thành phố Hồ Chí Minh.
Kỷ nguyên thuế quan tự do đã qua
Mức thuế & nhập khẩu vào Mỹ của tất cả mặt hàng
Tại buổi toạ đàm, GS.TS. Trần Ngọc Anh đã chỉ rõ, mức thuế quan trung bình của Mỹ, dù từng giảm sâu trong nhiều thập kỷ, đang có xu hướng tăng trở lại đáng kể dưới chính sách của Tổng thống Trump. Hiện nay, chính sách thuế quan không còn là công cụ điều tiết đơn thuần mà là một phần trong chiến lược tái định hình thương mại toàn cầu. Điều này đã khẳng định kỷ nguyên thương mại tự do tuyệt đối đã qua, thay vào đó là chính sách thuế quan được sử dụng như một công cụ chiến lược. Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhận thức rõ rủi ro và cơ hội từ các hàng rào thuế quan mới để có những chiến lược đối ứng phù hợp.
Tình hình chính trị phức tạp tại Mỹ và làn sóng chuyển dịch sản xuất
Tăng trưởng thu nhập của nhóm giàu, trung bình và nghèo ở Mỹ từ năm 1947-2023
Phân tích của Giáo sư cũng đã hé lộ về những thách thức hiện hữu của Mỹ, với biểu đồ thu nhập cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa các nhóm dân cư, đặc biệt là sự gia tăng thu nhập vượt trội của nhóm thu nhập cao, tạo ra sự bất mãn trong xã hội. Chính bối cảnh phức tạp này, cùng với căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, đã thúc đẩy làn sóng chuyển dịch sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Từ đó, Việt Nam đã được các chuyên gia đánh giá là điểm đến hấp dẫn của làn sóng này, thể hiện qua sự tăng trưởng mạnh mẽ kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam vào Mỹ ở nhiều ngành như dệt may, đồ gỗ, và bán dẫn. Để tận dụng tốt cơ hội hấp thụ công nghệ và dòng vốn đầu tư dịch chuyển này, doanh nghiệp Việt Nam cần xây dựng cho mình chiến lược bài bản, rõ ràng.
Tăng trưởng thu nhập của nhóm rất giàu ở Mỹ từ năm 1979-2021
Hiện nay, Mỹ đang muốn củng cố sản xuất nội địa để “Make America Wealthy Again,” nhưng thực tế chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn phức tạp và khó có thể dịch chuyển hoàn toàn nên đã tạo ra một khoảng trống chiến lược. Điều này mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu thay thế, đồng thời cũng kéo theo nhiều thách thức.
Chuyển đổi số: Chìa khóa nâng tầm doanh nghiệp Việt
Để tận dụng tối đa cơ hội từ làn sóng dịch chuyển này, vấn đề “Con người – yếu tố trọng tâm trong chuyển đổi số” trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Thực trạng cho thấy 44% lao động Việt Nam không thành thạo các kỹ năng số cơ bản đến thấp, và 43% không có bất cứ kỹ năng số nâng cao nào. Hơn 60% doanh nghiệp vẫn đang gặp khó khăn trong quá trình chuyển đổi số, và hơn 90% doanh nghiệp sản xuất ưu tiên chuyển đổi số nhưng vấp phải nhiều rào cản, đặc biệt là thiếu hụt lớn kỹ năng về dữ liệu, bảo mật, và tự động hóa.
Thực trạng đáng báo động về năng lực số của các doanh nghiệp Việt Nam
Tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Quốc Minh – Tổng Giám đốc IMQ Group và Chi Hội phó Chi Hội Doanh nghiệp Cung ứng Khu Công Nghiệp Việt Nam (SBA VN), đã đặt một câu hỏi quan trọng tới bà Dương Hồng Loan – Viện trưởng Viện Sáng kiến Việt Nam. Câu hỏi xoay quanh việc làm thế nào để hướng dẫn và giao việc một cách hiệu quả cho thế hệ trẻ, đặc biệt là thế hệ Z, lực lượng lao động tương lai sẽ chiếm phần lớn trong các doanh nghiệp.
Đáp lại, bà Dương Hồng Loan nhấn mạnh sự cần thiết của việc tạo điều kiện để các bạn trẻ có cơ hội chủ động trong công việc. Bà cũng chia sẻ rằng việc thích ứng với phong cách làm việc và tư duy của thế hệ này là yếu tố cốt lõi để đảm bảo sự thành công bền vững cho doanh nghiệp trong tương lai.
Bà Dương Hồng Loan, Viện trưởng Viện Sáng kiến Việt Nam
Ngoài ra, bà cũng chia sẻ thêm các giải pháp chiến lược giúp doanh nghiệp có lộ trình rõ ràng trong việc đào tạo lực lượng lao động trẻ, bao gồm xây dựng khung năng lực số, thiết kế lộ trình học tập theo nhóm nhân sự, xây dựng văn hóa học tập trong doanh nghiệp và đào tạo chuyên sâu các kỹ năng công nghệ.
Để thực sự trở thành đối tác chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp Việt Nam không chỉ cần nâng cao năng lực sản xuất và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, mà còn phải đẩy mạnh chuyển đổi số nội bộ, chuẩn bị nguồn nhân lực sẵn sàng cho kỷ nguyên kinh tế số.
Tác giả: Phương Anh
